Universitet tarixi

Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti mamlakatimizda sport boʻyicha yuqori malakali mutaxassis murabbiylarni tayyorlaydigan yagona tayanch oliy taʼlim dargohi hisoblanadi. Jismoniy tarbiyaga boʻlgan ehtiyoj, mahalliy xalq orasidan jismoniy tarbiya xodimlarini tayyorlashga boʻlgan zarurat tufayli 1935-yilda Toshkentda jismoniy tarbiya texnikumi ochildi.

Biroq oʻsha davrlarda yuqori malakali mutaxassislar Moskva, Leningrad kabi shaharlarda tayyorlanar va isteʼdodli yoshlar shu shaharlarga borib oʻqishga majbur edilar. 1949-yilda Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedogogika instituti, 1951-yilda Fargʻona davlat pedagogika institutida oliy maʼlumotli jismoniy tarbiya oʻqituvchilarini tayyorlaydigan fakultetlar tashkil etildi. Ammo jamiyatda yigit-qizlarning muntazam sport – sogʻlomlashtirish bilan shugʻullana boshlagani mutaxassislarga boʻlgan ehtiyojini yanada kuchaytirdi. 1955-yilga kelib Respublika oliy oʻquv yurtlari, maktablar va sport tashkilotlarida bor-yoʻgʻi 247 nafar oliy ma’lumotli jismoniy tarbiya maʼlumotiga ega boʻlgan mutaxassislar ishlar edi xolos. Shuning uchun zudlik bilan yuqori malakali sport trenerlari, sport hakamlari, jismoniy tarbiya va ishlab chiqarish jismoniy tarbiyasi boʻyicha mutaxassislar, taʼlim muassasalari oʻqituvchilari, sportchi-yoʻriqchilar va ilmiy xodimlarni tayyorlash muammosini zudlik bilan hal etish zarur edi. Eng katta muammo jismoniy tarbiya harakatining ommaviy tus olishida mahalliy kadrlarning yetishmasligi hamda qishloq joylarida jismoniy tarbiyaning sust rivojlanishi edi. Xullas, jismoniy tarbiya harakatini takomillashtirish, sifat jihatdan tamomila yangi mutaxassislar avlodini tarbiyalash, mahalliy xalq vakillarining sport musobaqalarida faol ishtirokini taʼminlash zarurati sabab 1955-yil 13-avgustda sobiq Ittifoq hukumatining 5972-sonli farmoyishi, Oʻzbekiston SSR Ministrlar Kengashining 27-oktyabrdagi 653-sonli qarori bilan Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya instituti tashkil etildi.

2018-yil universitet tarixida tub oʻzgarish va yangilanish davri boʻldi. Avvalo, tarix zarvaraqida yangi sahifa Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Jismoniy tarbiya va sport sohasida davlat boshqaruvi tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 2018-yil 5-martdagi PF-5368-sonli Farmoniga binoan Jismoniy tarbiya va sport instituti negizida Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti tashkil etildi.

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Oʻzbekiston Respublikasi jismoniy tarbiya va sport universiteti faoliyatini tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 2018-yil 3-maydagi 331-sonli qarori yangi imkoniyatlar eshigini ochdi.

Universitetda 9 ta bakalavriat va 8 ta magistratura mutaxassisliklari mavjud. 10 ta fakultet (jumladan, Oʻzbekiston-Belarus qoʻshma jismoniy tarbiya, sport va turizm fakulteti. Oʻzbekiston-Belarus qoʻshma fakultetida 48 nafar bakalavriat va 42 nafar magistratura bosqichida talaba tahsil oladi). Hozirgi kunda universitetda 25 ta kafedra, shuningdek, magistratura, sirtqi va maxsus sirtqi boʻlimlar mavjud. Hozirda universitetning 2 ta filiali faoliyat yuritmoqda. 2021-yilda universitetda Jismoniy tarbiya va sport ilmiy tadqiqot instituti tashkil etildi. Universitetda jami 13845 nafar (davlat granti boʻyicha 2483 nafar, shartnoma boʻyicha 11362 nafar) talabalar tahsil olmoqda. Kunduzgi bo‘limda 7305 nafar (davlat granti bo‘yicha 2351 nafar, shartnoma bo‘yicha 5613 nafar), magistraturada 392 nafar (davlat granti bo‘yicha 46 nafar, shartnoma bo‘yicha 346 nafar) talabalar soni tahsil olmoqda. Sirtqi ta’lim bo‘yicha talabalar soni 6105 nafarni (davlat granti bo‘yicha 86, shartnoma bo'yicha 6019). 10270 nafar talaba o‘zbek tilida, 3575 nafari rus tilida tahsil oldi. Universitetda 14 nafar chet ellik talaba tahsil oldi.